Op 19 november 2024 werd de vraag "Hoe zal artificiële intelligentie (AI) de patiënt-arts relatie beïnvloeden?" centraal gesteld tijdens een boeiend debat georganiseerd door Metamedica en de Ghent Health Academy for Lifelong Learning (GHALL). In dit gesprek, dat plaatsvond tussen experts en het publiek, kwamen belangrijke ethische en juridische vraagstukken aan bod over de rol van AI in de gezondheidszorg.
De debatavond werd geleid door twee HINT.GENT leden: prof. Heidi Mertes, bio-ethicus, en prof. Tom Goffin, gezondheidsjurist, die beide betrokken zijn bij het luik van HINT.GENT dat een ethisch en legaal kader voor AI in de gezondheidszorg zal ontwikkelen. Samen met huisarts dr. Peter Pype, ethicus prof. Seppe Segers en het betrokken publiek werd dieper ingegaan op de kansen en uitdagingen die AI met zich meebrengt.
Een opvallende bevinding van de avond was het positieve enthousiasme van het publiek over de mogelijkheid van AI-gestuurde triage vóór een afspraak bij de huisarts. Tegelijkertijd werd benadrukt dat de training van AI-algoritmes zorgvuldigheid vereist zodat ze representatief zijn voor verschillende zorgomgevingen zoals huisartsenpraktijken, wachtposten en spoeddiensten.
Het idee om generatieve AI tijdens een consultatie te gebruiken, werd ook goed ontvangen mits er voldoende waarborgen zijn. Het is essentieel dat de patiënt inspraak heeft in het proces en dat de arts als "human in the loop" blijft fungeren. Belangrijke zorgen die naar voren kwamen, waren de aansprakelijkheid bij fouten, de representativiteit van door AI gegenereerde adviezen voor minderheidsgroepen en de noodzaak om de menselijke factor in de zorg te behouden. De “zorg” mag niet verdwijnen uit de gezondheidszorg.
Een ander thema dat werd besproken, was de rol van AI na de consultatie bijvoorbeeld voor het opvolgen van patiënten. Het publiek toonde veel belangstelling voor AI-ondersteunde nazorg maar er werd ook aangegeven dat "AI op maat" noodzakelijk is met aandacht voor digitale (on)geletterdheid en de specifieke behoeften van diverse patiëntengroepen.
De avond maakte ook duidelijk dat het ontwikkelen van AI-toepassingen in de gezondheidszorg enorme hoeveelheden gegevens vereist. De vraag hoe deze data veilig en zonder inbreuk op privacy gebruikt kan worden, blijft een belangrijke uitdaging. In Europa zijn er al richtlijnen, zoals de GDPR en de AI Act, maar er zullen ook specifieke richtlijnen voor AI in de gezondheidszorg moeten worden ontwikkeld.
Samenvattend bracht het debat een optimistisch maar realistisch beeld van de toekomst. AI biedt enorme mogelijkheden om de gezondheidszorg efficiënter en toegankelijker te maken maar het blijft cruciaal om het vertrouwen van de patiënt te waarborgen. Dit kan alleen door een nauwe samenwerking tussen medische professionals, IT-experts, ethici en juristen zodat de vooruitgang in zowel geneeskunde als technologie hand in hand gaat met recht en ethiek.